مجموعه 3 جلدی کتاب تجربه دموکراسی

دموکراسی، پدیده و پروسه‌ای غربی است که واکنش جوامع عربی را به همراه داشته است. برخورد عرب‌ها با این پدیده، همچون تعامل با سایر مقولات دخیل، خالی از اشکال و ابهام نبوده و نیست. امروزه در کشورهای غربی، از ناکارآمدی برخی از راهکارهای دموکراتیک سخن به میان می‌آید و پاره‌ای از پژوهشگران، دموکراسی را پایان راه نمی‌انگارند؛ درحالی‌که در کشورهای عربی، هنوز هم حدیث مكرر ضرورت و یا عدم ضرورت دموکراسی، بحث داغ پاره‌ای از نویسندگان و اندیشمندان و نهادهای مردمی و دولتی ست. نفی دموکراسی، هم‌تراز نامیدن دموکراسی با شورا و دست‌آخر، تلاش برای پی‌ریزی پایه‌های دموکراسی در جای‌جای بلاد عربی به بوته‌ی آزمایش سپرده شد. این تجربه و کنش و رد و پذیرش، بیشتر از سوی فرهیختگان - و به‌تبع آن‌ها توده‌ی مردم - انجام پذیرفته حاکمان عرب به فراخور نیازهای استبداد گرایانه ی خود، دموکراسی را دستمایه‌ی بقای حکومت خویش قرار داده، آنان هیچ‌گاه به‌عنوان ضرورت و نیاز بدان نظر نیفکنده‌اند، زیرا دموکراسی، توأمان آزادی است و این دو، نفی خودکامگی را در پی خواهند داشت. جلد اول مجموعه‌ی تجربه‌ای دموکراسی اسلام، دموکراسی و جهان عرب» نام‌گرفته، تا شمایی از برخورد اسلام‌گرایان را با پدیده‌ی دموکراسی نشان دهد. جلد دوم، به چالش و تعامل «دموکراسی و جنبش‌های اسلامی» نظر افکنده است جلد سوم، «قومیت‌گرایی، بنیادگرایی و آینده‌ی جهان عرب را موردتوجه قرار داده است. با نگاهی به سه مرحله از پروژه‌ی جنبش عربی و اسلامی، سه طرح و پروژه‌ی مربوط به سه دوره پیش روی ما قرار می‌گیرد. درواقع این ادوار سه‌گانه، ایستگاه‌هایی از مرحله‌ی واحدی در تاریخ جهان عرب و اسلام است؛ مرحله‌ای که شاهد تلاش جهان عرب و اسلام برای خیزش از حالت رکود و جمود به‌سوی انقلاب و پیش رفت و از سیاه‌روزی استبداد آور حکومت مطلقه به روزگار درخشان آزادی و از تیره‌بختی فقر به خوشبختی، بی‌نیازی و برابری بوده است. اگرچه هر دوره‌ای با تأکید بر جنبه‌ی خاصی از جنبه‌های این خیزش، آن را به نام خود پیوند داده است.

متن فوق قسمتی از کتاب تجربه دموکراسی است. این مجموعه 53 جلدی توسط گروهی از نویسندگان تألیف و به همت گروهی از مترجمان ترجمه شده و در انتشارات یادآوران به چاپ رسیده است.